سومين برج پرچم دنيا از نظر ارتفاع در تپه هاي عباس آباد به بهره‌برداري رسيد تا يکي از سه پرچم بزرگ دنيا، در پايتخت به اهتزاز درآيد. پرچمي که در ارتفاع 210 متري زمين قرار گرفته و هزار متر مربع وسعت دارد.

حالا در هر گردشگاه و محل عبور، يا عرشه‌هاي پل‌ها و خيابان‌ها پرچم مقدس جمهوري اسلامي ايران به اهتزاز درآمده تا نشان از افتخار و غرور ما باشد. اتفاقي که شهرداري از يکي دو سال پيش با جديت آن را در دستور کار قرار داد و در مراسمي با حضور جمعي از سران کشور، مرتفع‌ترينشان بهره‌برداري شد.

ساخت برج پرچم در مدت 6 ماه

کار ساخت برج پرچم تهران بيستمين روز بهمن ماه سال 90 کليد خورد و در ششمين روز تيرماه امسال به پايان رسيد. برجي که روي تپه‌هاي عباس‌آباد و درست در کنار باغ موزه دفاع مقدس و همچنين مزار شهيدان گمنام اين مجموعه ساخته شد و 150 متر ارتفاع دارد. البته با احتساب شرايط قرارگيري تپه‌هاي عباس‌آباد، ارتفاع اين برج از سطح زمين 210 متر برآورد مي‌شود. نگاهي به زمان ساخت برج پرچم تهران نشان مي‌دهد که اين برج در کمتر از شش ماه ساخته شد و همين موضوع باعث شد تا سرعت ساخت آن رکورد دار در تمام دنيا باشد. ابعاد پرچمي هم که روي اين برج به اهتزاز درآمده 42 متر در 24 متر است. يعني اين پرچم هزار متر مربع وسعت دارد که به نوع خود در دنيا بي‌رقيب است.

سختي‌هاي کار ساخت برج پرچم

ساخت برج پرچم با اين ارتفاع آن هم در شرايطي که تاکنون مشابهي از آن در ايران ساخته نشده بود، کار ساده‌اي نبود. طبيعي است وقتي هيچ تجربه‌ اينچنيني در ايران وجود نداشت، هيچ آيين‌نامه و بارگذاري خاصي هم براي آن تعريف نشده باشد. همين موضوع باعث شد تا سازندگان برج پرچم به فکر استفاده از تجربيات کشورهاي ديگر بيفتند. به همين منظور هم از طرح تونل باد که توسط بسياري از کشورهاي توسعه يافته و صاحب فن مورد تاييد است استفاده شد تا تاثيرات بارهاي وارده بر سازه به دست آيد. با اين وجود اين کاملاً روشن بود که براي ساخت برج پرچم بايد دو موضوع اساسي در نظر گرفته مي‌شد. موضوعاتي که سازندگانش به آن «بار» مي‌گويند. يکي بار زلزله و ديگري بار باد. مطالعات صورت گرفت و نتيجه آن شد که براي اين پروژه در نظر گرفتن وضعيت باد بيش از زلزله حياتي است. به همين دليل هم طراحي سازه بر اساس باد 120 کيلومتر بر ساعت با دوره بازگشت 50 ساله انجام شد. اتفاقي که سبب شد اين برج به گونه‌اي ساخته شود که با وزش چنين بادي نوک برج تا 7/2 متر حرکت کند.

عمليات طاقت‌فرسا براي نصب قطعات برج

ساخت برج پرچم نياز به فولادي با مقاومت و انعطاف‌پذيري بالا داشت. فولادي که تا پيش از اين در ايران ساخته نشده بود. اما موضوعي که در زمان توليد و نصب اين قطعات بايد مورد توجه قرار مي‌‌گرفت و خود از سختي‌هاي آن به حساب مي‌آمد، «تنش‌گيري» اين فولادها بود. اتفاقي که باعث شد قطعات به کوره‌ برده شود و تحت800 درجه سانتيگراد حرارت قرار گيرد تا تنش‌هايي که بر اثر جوشکاري ايجاد مي‌شد، از بين برود. اما شايد يکي از حساس‌ترين مرحله کار ساخت برج پرچم مربوط به جابه‌جايي قطعات اين سازه مي‌شد. حمل قطعات بسيار بزرگ که در خارج از شهر ساخته مي‌شد و پس از آن نصب اين قطعات خود يکي از سختي‌هاي کار براي اين پروژه به حساب مي‌آمد. اتفاقي که در ابتدا ذهن‌ها را به سمت استفاده از هليکوپتر سوق داد اما چون هليکوپتري که ظرفيت انجام اين کار را داشته باشد، در ايران موجود نبود و از طرفي کار با هليکوپتر ريسک بالايي داشت، تصميم بر آن شد از يک جرثقيل با ظرفيت هزار و 200 تن استفاده شود. جرثقيلي که بايد به عسلويه مي‌آمد و از آنجا به تهران منتقل مي‌شد. اما همين جرثقيل و استفاده از آن هم دردسرهاي خود را داشت. جرثقيل هزار و 200 تني نمي‌توانست نزديک پايه بيايد و بايد در خيابان قرار مي‌گرفت. با اين وضعيت هر چه فاصله بيشتر مي‌شد ظرفيت افت مي‌کرد و مشکل ساز مي‌شد. بنابراين استفاده از اين جرثقيل هم از دستور کار حذف شد و نهايتا سازندگان تصميم گرفتند از يک تاور استفاده کنند که در دنيا تعداد اندکي از آن ساخته شده و کرايه بالايي دارد. اين تاور به صورت خودايستا تا ارتفاع 150 متر ارتفاع بالا مي‌رفت و سپس با کابل‌هاي کششي مهار مي‌شد.

زيرپاي برج پرچم، سفت سفت است

سازه برج پرچم با ابعاد خاصي که دارد بيش از هر چيز نيازمند استحکام در زمين قرار گيري است. اتفاقي که سازندگان آن مي‌گويند اين سازه در منطقه‌اي قرار گرفته که با توجه به آزمايش‌هاي صورت گرفته يکي از محکم‌ترين خاک‌هاي تهران را دارد. آنها مي‌گويند محل استقرار برج پرچم به گونه‌اي در نظر گرفته شده که با توجه به جايگاه رفيع شهدا مشرف به مقبره‌الشهدا و باغ‌موزه دفاع‌مقدس و همچنين تلفيقي از فضاهاي رسمي با فضاهاي طبيعي به وسيله عناصر معماري باشد. با اين وجود گويا کار به گونه‌اي صورت گرفته که کمترين دخل و تصرف در طبيعت پارک طالقاني و راه‌هاي ورود و خروج آن صورت گيرد. از سوي ديگر مثل اينکه اين برج به گونه‌اي ساخته شده که بتواند کاربري‌هاي متعددي داشته باشد و همين موضوع اهميت آن را دوچندان مي‌کند.

هزار و 500 متر ارتفاع از سطح دريا

سازه برج پرچم در زميني به مساحت شش هزار مترمربع با زير‌بنايي معادل 530 مترمربع قرار دارد. سازه‌اي که از سطح دريا هزار و 500 متر ارتفاع دارد و فضاي مکث سياحتي جهت تقرب به پرچم مقدس جمهوري اسلامي ايران مساحتي برابر 650 مترمربع را به خود اختصاص داده که شامل مبلمان شهري و نمايشگاهي با بام سبز است. اما اين برج محلي هم براي استقرار مدعوين دارد. جايي که ظرفيتي معادل 500 نفر را داراست. براي آنکه به پايه اين برج هم برسيم بايد 158 پله را طي کنيم. 453 پله نيز از پايه تا بالاي برج راه است که در جمع 611 پله فاصله سطح زمين تا بلنداي برج پرچم است.