گنبد یکی از انواع پوششهایی اسست که برای پوشاندن سقف یک مکان مورد استفاده قرار می گیرد . هرچند در ابتدا استفاده از فرم قوس دار به جای سطوح مسطح بدلیل کمبود مصالح مانند تیرهای چوبی بلند , بوده است ولی در طی زمان این فرم به عنوان نمادی از معماری ایرانی در شاهکارهای معماری دیده شده است و با وجود تکنولوژیهای روز این فرم همچنان جای خود را در معماری حفظ کرده است و امروزه نیز در معماری نوین ار آن استفاده های فراوانی می شود گنبدها به طور متداول با آجر ساخته می شوند و با کاشی تزیین می یابند در حالیکه مصالح دیگری نیز می تواند در ساخت گنبد استفاده شود تا حال و هوای کار از حالتی سنتی به مدرن تغییر پیدا کند . یکی از این مصالح شیشه است . شیشه بدلیل آنکه نور را از خود عبور می دهد ساختاری متفاوت به لحاظ فرم و مفهوم در گنبد ایجاد می کند . اگر در ذهن همه ما حضور در زیر گنبد به معنای محصور شدن در زیر سقفی هرچند بلند بوده است حال با دیدن گنبدی از جنس شیشه خود را در پهنه آسمان می بینیم و ارتباط بین فضای داخل و خارج به نحوی با شکوه برقرار می شود .

شاید بسیاری از ما ندانیم که نام شیشه های طرحداری که در گنبدهای شیشه ای در دنیا کار شده است چیست ؟ این شیشه ها استین گلس ( stained glass ) نام دارد . شیشه ای که با کمک قطعات کوچک شیشه و مفتولهای فلزی به یکدیگر پیوند می خورند و شیشه ای یکپارچه و منقوش را بوجود می آورند . حال آنکه می توان تا بینهایت طرح و رنگ را در ساخت چنین شیشه هایی استفاده نمود و زیبایی فضا را صد چندان کرد . شیشه های استین گلس بدلیل ساختار فلزی که در میان خود دارند کاملا ایمن بوده و بر اثر ضربات احتمالی دچار ریزش نمی شوند همچنین این شیشه ها در صورت ایجاد شکست , قابل مرمت بوده به طوری که یکی از مشاغل خاص در دنیا مرمت شیشه های استین گلس یا تیفانی در پنجره های قدیمی کلیساها و سایر بناها می باشد .

حال باید دید چرا بناهای خاص و منحصر به فرد ایرانی در طول سالیان از این هنر ارزشمند و زیبا بی بهره بوده اند ؟ هنر استین گلس در اروپا شکل گرفته است و در ایران به طور همزمان هنر گره چینی با چوب , این دو هنر از یک ریشه بوده و در مکانهای مجزایی متولد شده و رشد کرده اند . ولی هنر گره چینی از محدودیت بیشتری به نسبت شیشه های استین گلس و تیفانی برخوردار بوده و در طول سالیان اخیر به شکل محدودی تولید شده است ولی علاقه ایرانیان به شیشه و به خصوص شیشه های رنگی سبب گشت تا هنر تیفانی و استین گلس کم کم در ایران جا باز کرده و مورد توجه قرار گیرد . ساخت این نوع شیشه در ایران بیشتر در بخش در و پنجره آغاز گشت ولی در سالهای اخیر با توجه به نیاز بازار و طراحان برای اجرای پروژه های خاص استین گلس در سقفها به صورت گنبد و یا sky light  سبب گشت تا هنرمندان و صنعتگران این رشته به سوی خاص تر شدن این هنر حرکت کنند ولی از آنجاییکه ساخت چنین سازه هایی نیاز به کار گروهی و مدیریت منسجم دارد نیاز به ساختاری متفاوت جهت اجرا وجود داشت .

هرچند در سالهای گذشته تکنیک ساخت این نوع گنبدهای شیشه ای در ایران وجود نداشته است ولیکن امروزه با وجود تکنیک ساخت گنبدهای شیشه ای به نظر میرسد نیاز است تا طراحان بیش از پیش به این مقوله پرداخته تا امکان ایجاد فضاهای بسیار خاص و منحصر بفرد  در ساختمانها ایجاد گردد و بیش از پیش به ارزش و زیبایی فضا افزود شود .

.